Για τον ΣΥΡΙΖΑ προέχει η συλλογική λειτουργία

Συνέντευξη με τον Ρούντι Ρινάλντι, συντονιστή της Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ και μέλος της Γραμματείας της ΚΟΕ. Τη συνέντευξη πήρε ο Πάνος Λάμπρου για λογαριασμό της εφημερίδας "Εποχή", στις 30 Δεκεμβρίου 2007.

Η απεργία για το ασφαλιστικό ήταν μια κρίσιμη και κατά γενική ομολογία, πετυχημένη μάχη. Μετά από αυτήν, η κυβέρνηση νιώθει μεγαλύτερες δυσκολίες;

Ήταν, πράγματι, μια σημαντική νίκη. Η κυβέρνηση προχώρησε σε ορισμένους ελιγμούς και ενδεχομένως να επιχειρήσει και άλλους. Ωστόσο, έπεσε ένας υπουργός που είχε εν λευκώ αναλάβει να περάσει ρυθμίσεις σε βάρος των εργαζομένων. Μάλιστα, τοποθέτησαν αμέσως μετά ένα πρόσωπο, που στην πραγματικότητα, έχει μικρή σχέση με το αντικείμενο. Ας μην ξεχνάμε ότι η καρέκλα του υπουργείου Απασχόλησης, είναι ηλεκτρική. Επομένως, δεν θα πρέπει να υποτιμήσει κανένας τη σημασία της επιτυχίας της απεργίας. Γιατί, προφανώς, δεν ισχύουν αυτά που γράφουν ορισμένες εφημερίδες ότι τον υπουργό τον έφαγε η ιστορία με τους ινδούς ή τα αυθαίρετα. Το βασικό ήταν ότι μέτρησαν πόσος κόσμος κατέβηκε στην απεργία.

Που σημαίνει ότι η κυβέρνηση δυσκολεύεται να εφαρμόσει την πολιτική της;

Για το θέμα αυτό, βέβαια. Μπορούμε να το δούμε, όμως, και στο ζήτημα της Ολυμπιακής. Προχωρούν στην ιδιωτικοποίηση. Υπάρχει ταυτόχρονα, ένα γενικό κλίμα «φτάνει με τις δημόσιες υπηρεσίες, τους δημόσιους υπαλλήλους κ.λ.π.», αλλά σήμερα καταγράφεται σε όλες τις δημοσκοπήσεις ότι η πλειοψηφία δεν θέλει να κλείσει η Ολυμπιακή και τη θέση της να πάρει μια ιδιωτική επιχείρηση. Όλα αυτά δείχνουν, νομίζω, ότι γίνονται σοβαρές διεργασίες στις συνειδήσεις του κόσμου. Τη δεκαετία του ’90 η αγορά, οι ιδιωτικοποιήσεις, ο νεοφιλελευθερισμός, παρουσιάζονταν ως η μοναδική λύση. Παρακολούθησα στον «Πουλαντζά» μια συζήτηση με τίτλο «η Τίνα και η Μίνα». Η Τίνα είναι «δεν υπάρχει τίποτα άλλο από το νεοφιλελευθερισμό» και η Μίνα «η αγορά δεν είναι η απάντηση». Αυτή τη διαπίστωση την αντιλαμβάνεται, πλέον, όλο και περισσότερος κόσμος. Εκεί έγκειται το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση αυτή τη στιγμή.

Ό,τι το ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί και μετά το συνέδριό του να ασκήσει ουσιαστική αντιπολίτευση, δεν αφήνει πολλά περιθώρια στην κυβέρνηση, για να περάσει εντέλει την πολιτική της;

Αν δεν υπήρχε αυτή η λαϊκή αντίδραση, η κυβέρνηση θα έκανε περίπατο. Το ΠΑΣΟΚ ούτε θέλει ούτε μπορεί. Η κυβέρνηση έκανε και τακτικά λάθη. Τα έβαλε με τους δημοσιογράφους… Θα μπορούσε να ακολουθήσει διαφορετική τακτική, αλλά υπάρχει και η αλαζονεία. Έβλεπε ότι η αξιωματική αντιπολίτευση βρισκόταν σε απόλυτη αδυναμία και έτσι προχώρησε. Η απάντηση δόθηκε, όμως, από τους ίδιους τους εργαζόμενους, από το κίνημα. Το ΠΑΣΟΚ είναι στο ίδιο μήκος κύματος αυτής της αντιασφαλιστικής μεταρρύθμισης. Γι΄ αυτό και σιωπά επί της ουσίας.

Η υπόθεση Ζαχόπουλου, όπως εξελίσσεται, δυσχεραίνει ακόμα περισσότερο την κυβέρνηση.

Το θέμα είναι πολύ σοβαρό. Υπάρχουν ευθύνες και στην αριστερά. Για ένα τόσο μεγάλο σκάνδαλο, έπρεπε να υπάρχουν μεγαλύτεροι τόνοι, μεγαλύτερη αντίδραση. Κάποια στιγμή πρέπει να τελειώσει αυτή η φοβερή ασυλία του Καραμανλή. Ο Καραμανλής είναι στο απυρόβλητο. Όλη αυτή την περίοδο έχουν γίνει σκάνδαλα, αυτοκτονίες, απαγωγές, υποκλοπές, έχουν αποσιωπηθεί διάφορα και σχεδόν κανείς δεν μιλάει για τις τεράστιες πολιτικές ευθύνες του πρωθυπουργού.

Ο Ζαχόπουλος ανήκε στο πολύ στενό περιβάλλον του Καραμανλή. Διαχειρίστηκε για μεγάλο διάστημα τεράστια κονδύλια στο υπουργείο Πολιτισμού και η σχέση του με το Μαξίμου ήταν σταθερή. Τώρα, κάποιοι λένε ότι η κασέτα δόθηκε από το Μαξίμου. Ε… αυτό μοιάζει να τον ώθησαν στην αυτοκτονία. Επομένως, θα έπρεπε να ήταν γενικευμένη η καταγγελία για μια κυβέρνηση επικίνδυνη. Σε μια άλλη χώρα, νομίζω, ότι ένα τέτοιο σκάνδαλο δεν θα περνούσε…

Ενδεχομένως να έπεφτε η κυβέρνηση.

Βέβαια. Δεν έχει βγει ο πρωθυπουργός να πει ούτε μια λέξη για το γεγονός. Επιβλήθηκε εμπάργκο, για μια βδομάδα, τουλάχιστον, και όλοι μίλαγαν για ροζ σκάνδαλο με αποτέλεσμα να βρίσκεται σήμερα στη φυλακή, με χοντροκομμένο τρόπο, η συμβασιούχος υπάλληλος. Προφανώς, υπάρχουν διάφορά κυκλώματα εκβιαστών, μίζες και οικονομικές ατασθαλίες και εμάς, μας το παρουσιάζουν ως ροζ…

Μια και μίλησες και για ευθύνες της αριστεράς, ο ΣΥΡΙΖΑ, ανταποκρίνεται στις προσδοκίες του κόσμου; Πάει καλά ή υπάρχουν δυσκολίες στη μετεκλογική του πορεία;

Συμβαίνουν και τα δύο. Πάει καλά γενικά. Το ζέσταμα του κόσμου δεν έχει φύγει. Ένας κόσμος περιμένει από τον ΣΥΡΙΖΑ ή ελπίζει στον ΣΥΡΙΖΑ ή θέλει να κάνει πράματα με τον ΣΥΡΙΖΑ. Είχε δημιουργηθεί και υπάρχει ακόμα ένα ρευματάκι υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ. Υπάρχει το φαινόμενο ενός κόσμου να λέει ότι «εγώ είμαι ΣΥΡΙΖΑ», γεγονός που δεν το είχαμε σε προηγούμενες περιόδους.

Πήρα μέρος σε εκδήλωση, μαζί με τον Αλέκο Αλαβάνο στις δυτικές συνοικίες της Θεσσαλονίκης, που είναι πληττόμενες από την οικονομική και κοινωνική πολιτική της κυβέρνησης. Η ανταπόκριση του κόσμου ήταν πολύ θετική. Το καταλάβαινες από την πρώτη ματιά. Δεν είχε καμία σχέση με το κλίμα του 2004, όπου με όσα είχαν συμβεί ο κόσμος ήταν κουμπωμένος.

Ωστόσο, υπάρχουν και μεγάλες δυσκολίες. Αμέσως μετά τις εκλογές είχαμε τις εσωτερικές διεργασίες στο ΠΑΣΟΚ. Ο κόσμος περίμενε να δει ποιες θα είναι οι εξελίξεις, ενώ στο δικό μας χώρο, είχαμε την ανάγκη να συμμαζέψουμε και να συγκροτήσουμε αυτό το «χύμα» δυναμικό. Επίσης, να ανοίξουμε κοινωνικά μέτωπα, να σκιαγραφήσουμε την ταυτότητα του. Πάνω σε όλα αυτά υπήρχε και υπάρχει και σήμερα αναζήτηση. Ήταν θετικό γεγονός η συγκρότηση, σε αρκετές πόλεις της Ελλάδας, τοπικών επιτροπών του ΣΥΡΙΖΑ. Κάναμε ένα πολύ καλό κύκλο εκδηλώσεων για το ασφαλιστικό, αλλά και ορισμένες φορές –και αυτό σίγουρα είναι αρνητικό- μαθαίναμε ως Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ γεγονότα από τις εφημερίδες. Υπάρχουν πολλά κέντρα που αποφασίζουν. Δεν υπάρχει ένα ενιαίο κέντρο παραγωγής πολιτικής και κατεύθυνσης.

Και πως μπορεί να λυθεί. Ας μην ξεχνάμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα συμμαχικό σχήμα;

Η Κοινοβουλευτική Ομάδα παίζει ένα ρόλο. Είναι ένας καθρέπτης. Υπάρχει μετά η Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ. Θα μπορούσε να ήταν πιο στενές και πιο ουσιαστικές οι σχέσεις ανάμεσα στα δύο όργανα.

Απ΄ ότι γνωρίζω αποφασίστηκε να υπάρχει μια πιο τακτική επικοινωνία.

Σε σχέση με το παρελθόν, με τον «μονοκομματικό ΣΥΡΙΖΑ», που έχουμε γνωρίσει έχουν αλλάξει πολλά πράγματα. Ωστόσο, υπάρχουν κενά στη λειτουργία μας. Κυνηγάμε ακόμα την επικαιρότητα, δεν έχουμε καταφέρει να μιλήσουμε και να καταλήξουμε σε ζητήματα κατεύθυνσης.

Άρα, η δική σου πρόταση είναι λιγότερο επιμέρους συλλογικότητες, περισσότερο ΣΥΡΙΖΑ;

Οπωσδήποτε διαδικασίες ΣΥΡΙΖΑ που να αποκρυσταλλώνουν πολιτική ταυτότητα. Και όχι αποσπασματικές και επιμέρους παρεμβάσεις. Όχι, δηλαδή, δηλώσεις του Γραφείου Τύπου, δήλωση του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ, δήλωση του τάδε βουλευτή…

Άρα περισσότερη συλλογικότητα.

Ακριβώς. Να πούμε ότι το επόμενο τρίμηνο ανοίγουμε το τάδε μέτωπο.

Η πανελλαδική σύσκεψη, φαντάζομαι ότι θα συμβάλει προς αυτή την κατεύθυνση.

Ένα από τα σημαντικά βήματα που κάνουμε είναι αυτή η πανελλαδική σύσκεψη στις αρχές Μαρτίου. Είναι η πρώτη φορά που κάνουμε αυτή την απόπειρα, γι΄ αυτό και δεν θέλουμε να είμαστε πολύ σφιχτοί στον τρόπο διαδικασίας. Θέλουμε να γίνουν συνελεύσεις ΣΥΡΙΖΑ σε όλη την Ελλάδα. Έχουμε βγάλει ένα κείμενο που ανοίγει τη συζήτηση. Δεν λέμε, δηλαδή, αυτό είναι το κείμενο και τελειώσαμε. Μας ενδιαφέρει να γίνει ουσιαστικός διάλογος, να συμμετάσχει ο κόσμος της αριστεράς και μέσα σε αυτούς, φυσικά, ο ανένταχτος κόσμος της αριστεράς.

Μέχρι τώρα, ο ΣΥΡΙΖΑ λειτουργεί περισσότερο ως ένα ομοσπονδιακό σχήμα με την αντιπροσώπευση των επιμέρους συλλογικοτήτων. Πως θα συμμετάσχει ο ανένταχτος και η ανένταχτη, όταν δεν υπάρχει ένας χώρος υποδοχής; Άρα, ποιος είναι ο τρόπος συμμετοχής των ανένταχτων και στην πανελλαδική σύσκεψη;

Καταρχήν θα γίνουν συνελεύσεις του ΣΥΡΙΖΑ κατά τόπο σε όλη την Ελλάδα. Εκεί, λοιπόν, θέλουμε να έρθουν όσο το δυνατόν περισσότεροι ανένταχτοι. Δεύτερον, μέσα από την ηλεκτρονική μας σελίδα κάνουμε διάλογο. Εκεί μπορεί κάποιος να διατυπώσει την άποψη, τον προβληματισμό του. Ό,τι στείλουν θα το ανεβάσουμε, γιατί όλοι μας έχουμε ανάγκη αυτή τη συζήτηση, γιατί μας ενδιαφέρει να κάνουμε πραγματικό διάλογο. Είχα μια κουβέντα με τη Νάντια Βαλαβάνη και μου είπε μια σκέψη, που προσωπικά την άκουσα θετικά. Να επιχειρήσουμε να κάνουμε ειδικές συσκέψεις ανένταχτων, να μιλήσουμε για τον ΣΥΡΙΖΑ, τη λειτουργία, την προοπτική του. Να μιλήσουν οι ίδιοι. Πρέπει να λύσουμε το πρόβλημα των διαδικασιών. Για να μπορεί αυτός ο κόσμος να εκφράζεται και όχι απλώς να ακούει αποφάσεις.

Η προσωπική απόφαση του Αλέκου Αλαβάνου να μην θέσει εκ νέου υποψηφιότητα για την προεδρία του Συνασπισμού, επηρεάζει τη λειτουργία του ΣΥΡΙΖΑ; Θα επιδράσει στην πορεία του ή είναι μια υπόθεση που αφορά αποκλειστικά τον Συνασπισμό;

Θα επηρεάσει. Μπορεί, μάλιστα, να ερμηνευτεί ότι η απόφασή του είναι στην κατεύθυνση μεγαλύτερης ενίσχυσης του ΣΥΡΙΖΑ. Μπορείς να το διαβάσεις και έτσι. Ακόμα και η πιθανή εκλογή ενός νέου ανθρώπου στην ηγεσία της μεγαλύτερης συνιστώσας του ΣΥΡΙΖΑ, μπορεί να αποτελεί ένα θετικό γεγονός, να εκληφθεί ως καινοτόμα κίνηση, ως τόπο σε κάτι καινούριο. Πιστεύω, ωστόσο, ότι αν δεν αποκτήσει ο ΣΥΡΙΖΑ διαδικασίες και συλλογικότητα και κάποια κέντρα που θα παράγουν πολιτική, δεν θα κάνουμε τίποτα. Στο χώρο της αριστεράς δεν μπορεί να υπάρχει ο ένας. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι η συλλογική επεξεργασία και φυσικά η συλλογική δράση. Ο Αλέκος Αλαβάνος διαδραμάτισε θετικό ρόλο σε όλη την προηγούμενη περίοδο. Η απόφαση που πήρε, όμως, δεν αποσαφηνίζει το ρόλο του στη νέα φάση. Ο κόσμος, από μια πλευρά είναι ευχαριστημένος από την κίνησή του, αλλά ταυτόχρονα υπάρχει και μια σχετική ανησυχία. Τα πρόσωπα παίζουν, πάντα, ρόλο. Με τον Αλέκο Αλαβάνο θα μπορούσαμε να πετύχουμε μια καλύτερη διείσδυση σε λαϊκότερα στρώματα, που αυτή τη στιγμή δεν γνωρίζω αν μπορούμε να το ισοσκελίσουμε με το νεανικό. Πρέπει, επίσης, να πω ότι ο τρόπος που ανακοινώθηκε η ιστορία αυτή, δεν ήταν θετική. Οι διαδικασίες δεν ήταν οι καλύτερες. Το να τα μαθαίνουμε από τον Τύπο, δεν νομίζω ότι συμβάλει στη λειτουργία και τη φυσιογνωμία μας. Ορισμένες από τις κινήσεις που έγιναν, κυρίως με τον τρόπο που αυτές έγιναν, έχουν σχέση περισσότερο με την «αμερικανοποίση» της πολιτικής ζωής.

Ό,τι το ΠΑΣΟΚ δείχνει προβληματισμό, ίσως και ανησυχία για την πορεία του ΣΥΡΙΖΑ, πως το βλέπεις;

Ένας ΣΥΡΙΖΑ, με αυτή τη σύνθεση, με ανοίγματα προς τα αριστερά, αλλά και με μια κατεύθυνση να κάνει διευρύνσεις και προς το σοσιαλιστικό και τον οικολογικό χώρο με ριζοσπαστικό τρόπο, χωρίς να αλλάζει κατεύθυνση, δεν μπορεί παρά να τρομάζει το ΠΑΣΟΚ, να τρομάζει και τον Περισσό. Είναι, νομίζω, φανερό ότι και τα δύο αυτά κόμματα θα προτιμούσαν άλλες λύσεις και όχι αυτές που απ΄ ότι φαίνεται θα προκύψουν.

Για μας, το ερώτημα είναι τι οικοδομούμε και τι χτίζουμε. Αν δεν οικοδομηθεί ουσιαστικά ο ΣΥΡΙΖΑ, η επικοινωνιακή πολιτική δεν μπορεί να δώσει απαντήσεις. Θα μείνουμε στη βιτρίνα και αν στην πορεία έρθουν δυσκολίες, δεν θα μπορούμε να τις αντιμετωπίσουμε συλλογικά και αποτελεσματικά.

Ας υποθέσουμε ότι πάμε σε πρόωρες εκλογές, οι ισορροπίες που έχουμε πετύχει σήμερα, δεν γνωρίζω αν θα μπορούμε να τις διατηρήσουμε. Προέχει, λοιπόν, για όλους μας η συλλογική λειτουργία.