Πυρκαγιές στην Ελλάδα: Αλληλεγγύη του ΕΚ με τους πληγέντες

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητεί από την Επιτροπή να κινητοποιήσει το τρέχον Ταμείο Αλληλεγγύης της ΕΕ (ΤΑΕΕ) κατά τον πιο ευέλικτο δυνατό τρόπο και χωρίς καθυστέρηση και να αποφύγει χρονοβόρες διαδικασίες ή διοικητικά εμπόδια.

Κάνοντας τον απολογισμό του καταστροφικού έργου των πυρκαγιών στην Ελλάδα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναφέρει ότι χάθηκαν περισσότερες από 60 ανθρώπινες ζωές, τραυματίστηκαν πολλοί άνθρωποι, κάηκαν περισσότερα από 250.000 εκτάρια γης, κάηκαν χιλιάδες εκτάρια δάσους και θαμνωδών εκτάσεων, χάθηκαν ζώα, καταστράφηκαν πολλά σπίτια και κτήματα και αφανίστηκαν χωριά. Κατά την άποψη των ευρωβουλευτών, οι διαστάσεις και οι συνέπειες τέτοιων φαινομένων "υπερβαίνουν συχνά την περιφερειακή και εθνική κλίμακα και τις αντίστοιχες δυνατότητες και απαιτούν επειγόντως μια αποτελεσματική ευρωπαϊκή δέσμευση". Τούτων δοθέντων, εκφράζουν τα συλλυπητήρια και την αμέριστη αλληλεγγύη τους προς τους συγγενείς όσων έχασαν τη ζωή τους και προς τους κατοίκους των περιοχών που επλήγησαν.

Προτείνουν δε να σταλεί αντιπροσωπεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις χώρες που επλήγησαν περισσότερο από τις πρόσφατες φυσικές καταστροφές, προκειμένου να εκφράσει την αλληλεγγύη της προς τον πληθυσμό. Στόχος της αντιπροσωπείας θα πρέπει επίσης να είναι να αποκτήσει μια εικόνα για το μέγεθος της καταστροφής όσον αφορά τις ζωές, τις περιουσίες, τα κοινωνικά δίκτυα, το περιβάλλον και την οικονομία και να εξαγάγει χρήσιμα συμπεράσματα για τη βελτίωση της πρόληψης και της αντίδρασης σε παρόμοιες ακραίες καταστάσεις στην ΕΕ στο μέλλον.
Η απειλή που αντιμετώπισε η Αρχαία Ολυμπία
Οι ευρωβουλευτές υπογραμμίζουν ακόμη ότι φέτος οι φυσικές καταστροφές και ιδιαίτερα οι δασικές πυρκαγιές έθεσαν σε σημαντικό κίνδυνο μνημεία και αρχαιολογικούς τόπους μείζονος σημασίας για την ευρωπαϊκή πολιτιστική κληρονομιά. Στο πλαίσιο αυτό, εφιστούν την προσοχή στην απειλή που αντιμετώπισε η Αρχαία Ολυμπία, κοιτίδα των Ολυμπιακών Αγώνων, και ιδιαίτερα το μουσείο της, Τόπος Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Κατά την άποψή τους, θα πρέπει να "διατεθούν πόροι για σκοπούς αποκατάστασης, σε περίπτωση που τόποι της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς υποστούν ζημιές από τις συνεχιζόμενες δασικές πυρκαγιές".
Μέτρα για την αντιμετώπιση των ζημιών
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητεί από την Επιτροπή να κινητοποιήσει το τρέχον Ταμείο Αλληλεγγύης της ΕΕ (ΤΑΕΕ) κατά τον πιο ευέλικτο δυνατό τρόπο και χωρίς καθυστέρηση και να αποφύγει χρονοβόρες διαδικασίες ή διοικητικά εμπόδια. Θεωρεί ακόμη ότι πρέπει να "διατεθούν αμέσως οι απαραίτητοι πόροι για την ανακούφιση των δεινών και την κάλυψη των αναγκών των θυμάτων φυσικών καταστροφών και των άμεσων οικογενειών τους".
Οι ευρωβουλευτές ζητούν επίσης από την Επιτροπή να εισαγάγει "έκτακτες κοινοτικές ρυθμίσεις βοήθειας, ιδίως χρηματοδοτικής φύσεως, προκειμένου να στηριχθεί η αποκατάσταση των περιοχών που υπέστησαν μεγάλες ζημιές, να αποκατασταθεί το παραγωγικό δυναμικό στις πληγείσες περιοχές, να επιδιωχθεί η εκ νέου δημιουργία θέσεων απασχόλησης και να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα ούτως ώστε να αντισταθμιστεί το κοινωνικό κόστος που συνεπάγεται η απώλεια θέσεων εργασίας καθώς και άλλων πηγών εσόδων".
Κατά την άποψη των ευρωβουλευτών είναι επίσης αναγκαίο "να επιταχυνθεί η διαδικασία πρόσβασης σε χρηματοδοτικούς πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης" για την αποκατάσταση της καλλιεργήσιμης γης μετά τις πλημμύρες και τις πυρκαγιές και για τη διάθεση περισσότερης χρηματοδοτικής βοήθειας για την κατασκευή αντιπλημμυρικών έργων.
Το Κοινοβούλιο ζητεί ακόμη από το Συμβούλιο να καταλήξει χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση σε απόφαση σχετικά με τον νέο κανονισμό για το Ταμείο Αλληλεγγύης της ΕΕ. Θεωρεί δε ότι ο νέος κανονισμός, ο οποίος -μεταξύ άλλων μέτρων- χαμηλώνει τα όρια για την κινητοποίηση του Ταμείου Αλληλεγγύης της ΕΕ, "θα είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τις ζημίες με πιο αποτελεσματικό, ευέλικτο και έγκαιρο τρόπο".
Οι ευρωβουλευτές ζητούν να δημιουργηθεί μια ευρωπαϊκή δύναμη η οποία θα μπορούσε να αντιδρά αμέσως σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και εκφράζουν τη λύπη τους για την έλλειψη ανταπόκρισης και συνέχειας στο ζήτημα αυτό. Υπογραμμίζουν επίσης την ανάγκη να συνεχιστεί η ανάπτυξη δυνατοτήτων ταχείας αντίδρασης με βάση τις λειτουργικές μονάδες πολιτικής προστασίας των κρατών μελών. Για τον σκοπό αυτό η Επιτροπή θα πρέπει να εκπονήσει συγκεκριμένη πρόταση.
Το Κοινοβούλιο καλεί την Επιτροπή να πραγματοποιήσει περισσότερη έρευνα εστιασμένη στη βελτίωση της πρόληψης των δασικών πυρκαγιών και των μεθόδων και του εξοπλισμού δασοπυρόσβεσης και να επανεξετάσει τις πολιτικές της για τη χωροταξία και τη χρήση της γης. Επιπλέον, τα κράτη μέλη θα πρέπει να λάβουν αυστηρά μέτρα με στόχο τη βελτίωση και εφαρμογή του νομοθετικού τους πλαισίου στον τομέα της προστασίας των δασών και να απέχουν από δραστηριότητες εμπορευματοποίησης, αναχαρακτηρισμού και ιδιωτικοποίησης, ούτως ώστε να περιορίσουν την καταπάτηση και την κερδοσκοπία.
Πολλές από τις δασικές πυρκαγιές φαίνεται ότι ξεκίνησαν από εμπρησμούς, αναφέρουν επίσης οι ευρωβουλευτές. Ως εκ τούτου, τα κράτη μέλη θα πρέπει να "προβλέψουν αυστηρότερες ποινικές κυρώσεις για τις εγκληματικές πράξεις που προκαλούν βλάβη στο περιβάλλον και ειδικότερα για εκείνες τις πράξεις που προκαλούν δασικές πυρκαγιές".
Αναδάσωση και άρθρο 24 του Ελληνικού Συντάγματος
Τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να διασφαλίσουν ότι όλες οι καμένες δασικές περιοχές θα συνεχίσουν να είναι δάση και θα καλυφθούν από προγράμματα αναδάσωσης συμπεριλαμβανομένων των υποχρεωτικών όρων, τονίζουν οι ευρωβουλευτές. Παράλληλα, ζητούν να μην επιτραπεί καμία αλλαγή όσον αφορά τη χρήση της γης. Καταδικάζουν ακόμη την πρακτική νομιμοποίησης παράνομων κατασκευών σε προστατευόμενες περιοχές και σε περιοχές που δεν επιτρέπεται γενικά η δόμηση και ζητούν να σταματήσει άμεσα κάθε προσπάθεια μείωσης της προστασίας των δασών μέσω τροποποιήσεων του Ελληνικού Συντάγματος (άρθρο 24). Ζητούν, τέλος, να επιστραφούν πόροι της κοινοτικής ενίσχυσης που δεν χρησιμοποιήθηκαν νομοτύπως, όπως στην περίπτωση μη εκτέλεσης σχεδίων αναδάσωσης.
Να σημειωθεί ότι το ψήφισμα υπέγραψαν οι ακόλουθοι ευρωβουλευτές: Γιάννης ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗΣ (ΝΔ), Αντώνης ΤΡΑΚΑΤΕΛΛΗΣ (ΝΔ), Κώστας ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ (ΝΔ), Γιάννης ΓΚΛΑΒΑΚΗΣ (ΝΔ), Νίκος ΒΑΚΑΛΗΣ (ΝΔ), Μαρία ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ-ΚΑΣΣΙΩΤΟΥ (ΝΔ), Γιώργος ΠΑΠΑΣΤΑΜΚΟΣ (ΝΔ), Αντώνης ΣΑΜΑΡΑΣ (ΝΔ), Μανώλης ΜΑΥΡΟΜΜΑΤΗΣ (ΝΔ), Ρόδη ΚΡΑΤΣΑ-ΤΣΑΓΚΑΡΟΠΟΥΛΟΥ (ΝΔ), Γιώργος ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ (ΝΔ), Σταύρος ΛΑΜΠΡΙΝΙΔΗΣ (ΠΑΣΟΚ), Μάριος ΜΑΤΣΑΚΗΣ (ΦΙΛ, CY), Δημήτρης ΠΑΠΑΔΗΜΟΥΛΗΣ (ΣΥΝ), Κυριάκος ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ (ΑΚΕΛ) και Γιώργος ΚΑΡΑΤΖΑΦΕΡΗΣ (ΛΑΟΣ)