Να διεκδικήσουμε το δικαίωμα στο αυτονόητο!

...πρέπει να διαμορφωθούν ευρύτερες τοπικές κοινωνικές συμμαχίες. Που όχι μόνο θα αντιστέκονται στις νεοφιλελεύθερες λογικές και πολιτικές, αλλά, πολύ περισσότερο, θα διαμορφώνουν και θα προτάσσουν ένα άλλο μοντέλο για την πορεία των νησιών μας. Ένα άλλο μοντέλο για την ίδια τη ζωή μας.

Στις κυρίαρχες νεοφιλελεύθερες ιδεοληψίες και πολιτικές, οι τοπικές κοινωνίες λαμβάνονται υπόψη, μόνο εφόσον έχουν την δυνατότητα μαζικής κατανάλωσης προϊόντων και υπηρεσιών, έχουν δηλαδή σοβαρή «αγοραστική ικανότητα». Με άλλα λόγια εφόσον αποτελούν μια υπολογίσιμη αγορά.
Ένα παράδειγμα; Το «Γενικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης». Φιλοδοξεί να αποτελέσει τον «μπούσουλα» για τη χωρική ανάπτυξη της χώρας και αυτή την περίοδο βρίσκεται σε διαδικασίες «διαβούλευσης». Ουσιαστικά αφήνει έξω τα νησιά, με εξαίρεση τη Κρήτη. Λες και τα άλλα δεν κατοικούνται από ανθρώπους.
Αυτό δεν είναι τυχαίο και ούτε, πολύ περισσότερο, έγινε κατά λάθος.
Στα νησιά μας δεν υπάρχουν οι μεγάλες «καπιταλιστικού τύπου» επιχειρήσεις. Οι μικρές -οικογενειακές επιχειρήσεις είναι αυτές που καθορίζουν την φυσιογνωμία τους. Οι 105.000 άνθρωποι που ζουν στο νομό μας αποτελούν μια «περιορισμένη» αγορά. Πολύ μικρότερη από ένα μέσο προάστιο της Αθήνας. Είναι μάλιστα μια αγορά «κατακερματισμένη», δηλαδή σκορπισμένη σε διάφορα χωριά και σε τρία νησιά.
Δεν υπάρχει μια σημαντική μάζα καταναλωτών που αγοράζει μαζικά προϊόντα και υπηρεσίες. Δεν προσφέρονται σημαντικές ευκαιρίες κέρδους για τις μεγάλες εταιρείες. Η απόσταση από τις μεγάλες αγορές και το μεγάλο κόστος μεταφοράς των προϊόντων δεν «ευνοεί τις επενδύσεις». Κάνει τα νησιά μας να μην είναι «ανταγωνιστικά».
Οι λίγοι τομείς με σημαντικά περιθώρια κέρδους, όπως είναι οι ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες, η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και τα λιμάνια, ανοίγουν την όρεξη του μεγάλου κεφαλαίου. Όμως και εδώ σχεδιάζονται και υλοποιούνται έργα, μόνο όταν έχουν κέρδος για τις κατασκευαστικές εταιρείες και τα μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα. Μετά, τις περισσότερες φορές, αφήνονται στην τύχη τους. Αυτό έγινε με την μαρίνα της Χίου, αυτό πάει να γίνει και τώρα με την μαρίνα της Μυτιλήνης.
Έτσι το τυχαίο και το αυθαίρετο κυριαρχεί. Στα όποια σχέδια και στην υλοποίηση τους κυριαρχούν λογικές απορρόφησης πόρων, εξυπηρέτησης φίλων και ψηφοφόρων και μικροκομματικών - μικροτοπικών συμφερόντων. Αυτός άλλωστε, είναι ένας από τους λόγους, που μετά από τρία ΚΠΣ, δεν απολαμβάνουμε βασικά αγαθά του ανθρώπινου πολιτισμού, όπως είναι οι ασφαλείς δρόμοι, η φθηνή και σίγουρη ενέργεια, οι φθηνές μεταφορές κ.α.
Ο νεοφιλελευθερισμός δεν είναι ένας άλλος καπιταλισμός, αλλά ο καπιταλισμός στις συνθήκες της σύγχρονης παγκοσμιοποίησης. Στρέφεται συνολικά απέναντι σε όλες τις άλλες τάξεις και στρώματα της κοινωνίας. Έχει αρνητικές συνέπειες για όλη την κοινωνία και υπονομεύει το μέλλον των νησιών μας.

• Οι μικρές επιχειρήσεις των νησιών μας συμπιέζονται και ο παραγωγικός μας ιστός εξακολουθεί να αποσαθρώνεται.
• Oι αγρότες μας ουσιαστικά χάνουν το δικαίωμα τους να παράγουν τα προϊόντα τους. Ο ελαιώνας της Λέσβου κινδυνεύει με εγκατάλειψη και οι κτηνοτρόφοι μας συμπιέζονται ανάμεσα στις υποσχέσεις και τα καρτέλ που αγοράζουν το προϊόν τους.
• Οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα βρίσκονται σε κατάσταση "σοκ". Εγκλωβισμένοι στα μικρά μεροκάματα και το έντονο πρόβλημα της ανεργίας αισθάνονται ολοένα και περισσότερο ανασφαλείς όχι μόνο για το μέλλον αλλά και το παρόν τους.
• Οι νέοι μας εξακολουθούν να φεύγουν από την στιγμή που το δικαίωμα τους στην εργασία εξευτελίζεται με 8μηνα, 18μήνα και Stage. O κίνδυνος, μετά από δύο η τρείς γενιές να μην υπάρχει παραγωγικό δυναμικό στα νησιά μας είναι σήμερα κάτι παραπάνω από υπαρκτός.

Να γιατί πρέπει να διαμορφωθούν ευρύτερες τοπικές κοινωνικές συμμαχίες. Που όχι μόνο θα αντιστέκονται στις νεοφιλελεύθερες λογικές και πολιτικές, αλλά, πολύ περισσότερο, θα διαμορφώνουν και θα προτάσσουν ένα άλλο μοντέλο για την πορεία των νησιών μας. Ένα άλλο μοντέλο για την ίδια τη ζωή μας.
Και σήμερα υπάρχουν αντιστάσεις.

• Ομάδες συμπολιτών μας κινητοποιούνται και αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες:
  
• Αγρότες και κτηνοτρόφοι διεκδικούν το δικαίωμα να ζουν με αξιοπρέπεια στον τόπο τους. Να ζουν από την εργασία τους παράγοντας ασφαλή και υγιεινά τρόφιμα.
• Παραγωγοί και έμποροι διεκδικούν το δικαίωμα να ζουν, διατηρώντας την ποιότητα ζωής τους. Παράγουν ποιοτικά προϊόντα και υπηρεσίες. Με σεβασμό στο περιβάλλον και στον συνάνθρωπό τους.
• Εργαζόμενοι κινητοποιούνται δίνοντας το παρόν στην μάχη για την υπεράσπιση των κοινωνικών τους δικαιωμάτων.
• Γυναίκες οργανώνονται και διεκδικούν, με την δημιουργία συνεταιρισμών, το δικαίωμα της συντήρησης των οικογενειών τους και της συμμετοχής στην τοπική κοινωνία τους.
• Ομάδες πολιτών διεκδικούν το δικαίωμα στον πολιτισμό. Παράγουν οι ίδιες πολιτισμό.

Αυτές είναι μερικές από τις κοινωνικές αντιστάσεις και πρωτοβουλίες, που αμφισβητούν την σημερινή κατάσταση που βρίσκονται τα νησιά μας. Χρειάζεται όμως να πολλαπλασιαστούν.
Αυτές οι πρωτοβουλίες πρέπει να μετατραπούν σε ένα πολιτικό πρόγραμμα, που θα διεκδικεί, όχι για λογαριασμό, αλλά, μαζί με τη νησιωτική κοινωνία μας, το δικαίωμα στο αυτονόητο: Να ζήσουμε στον τόπο που γεννηθήκαμε ή που επιλέξαμε. Αυτό το πολιτικό πρόγραμμα, πρέπει να υποστηρίζεται από ένα τοπικό εναλλακτικό αναπτυξιακό σχέδιο που θα τοποθετεί την νησιωτική κοινωνία μας, την εργασία, τους ανθρώπους και το περιβάλλον πάνω από τις αγορές και τα κέρδη.
Αυτό είναι σήμερα αναγκαίο και πάνω από όλα εφικτό!
Του Παναγιώτη Λαμπρόπουλου
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Αιολικά νέα"
Δείτε σχετικό video