Γυναικείοι συνεταιρισμοί : Οταν το υπουργείο "κάνει μνημόσυνο με ξένα κόλυβα"

Στην Ελλάδα έχουμε 140 περίπου γυναικείους συνεταιρισμούς. Από αυτούς το 10% βρίσκονται εδώ στη Λέσβο. Είναι ένα φαινόμενο που δύσκολα το συναντάς σε άλλες χώρες. Αυτοί οι συνεταιρισμοί δημιουργήθηκαν κυρίως από το μεράκι των γυναικών χωρίς καμιά ουσιαστική υποστήριξη από την πολιτεία. Με την συμμετοχή τους στους συνεταιρισμούς οι αγρότισσες προτείνουν ένα συγκεκριμένο τρόπο με τον οποίο μπορούν να συμβάλλουν τόσο στην αύξηση του οικογενειακού εισοδήματος, όσο και στην ανάπτυξη των χωριών τους.

Το να κάνεις ότι ασχολείσαι στα σοβαρά με την γυναίκα αγρότισσα και ειδικότερα με τους γυναικείους συνεταιρισμούς είναι «πιασάρικο» για τους παρακάτω τουλάχιστον λόγους:

Πρόκειται για γυναίκες και άρα το να δείχνεις ότι σε ενδιαφέρει η ισότητα είναι κάτι καλό
Πρόκειται για αγρότισσες, άρα ταυτόχρονα δείχνεις ότι σε ενδιαφέρει και το αγροτικό
Πρόκειται για συνεταιρισμούς γυναικών που σε πολλούς ακούγεται κάτι σαν εξωτικό άρα είναι ένα θέμα ενδιαφέρον

Στην πραγματικότητα όμως κάνουν «μνημόσυνα με ξένα κόλλυβα», γιατί πέρα από τις γενικολογίες και τα σχετικά, δεν έχουν να δείξουν κάτι το χειροπιαστό που να αποδεικνύει το έμπρακτο ενδιαφέρον τους για την αγρότισσα και ειδικότερα για τους γυναικείους συνεταιρισμούς.
Και προφανώς οι αγρότισσες που δημιουργούν και αναπτύσσουν τους συνεταιρισμούς ξέρουν πολλοί καλά ότι οι ανάγκες τους είναι πολύ παραπάνω από τις διάφορες γιορτές και εκθέσεις που εθιμικά πια γίνονται από χρόνο σε κάθε περιοχή της Ελλάδας. Γιατί το υπουργείο αγροτικής ανάπτυξης που έπρεπε να παίζει καταλυτικό ρόλο στην ανάπτυξη και υποστήριξη αυτού του φαινομένου, ουσιαστικά εξαντλεί τον ρόλο του σε τέτοιες δράσεις. Που τις περισσότερες φορές είναι ευκαιρία να προβάλει ένα έργο στο οποίο το ίδιο δεν είχε ούτε έχει καμιά ουσιαστική συνεισφορά.

Να μας πούνε για παράδειγμα πόσο συνέβαλε το ΥΠΑΑΤ στην αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου για την ίδρυση και λειτουργία των γυναικείων συνεταιρισμών. Για εμάς οι γυναικείοι συνεταιρισμοί είναι ένα κατ΄ εξοχή παράδειγμα φορέα εναλλακτικής οικονομικής και κοινωνικής δραστηριότητας. Χρειάζονται ένα διαφορετικό νομικό και φορολογικό πλαίσιο λειτουργίας, που θα υποστηρίζει την ανάπτυξη και την λειτουργία του. Παρ’ ότι εδώ και χρόνια γίνεται συζήτηση για την «κοινωνική επιχειρηματικότητα» ουσιαστικά τίποτα δεν έχει προχωρήσει σε θεσμικό επίπεδο.
Να μας πούνε για παράδειγμα πόσο ουσιαστικά το ΥΠΑΑΤ συνέβαλε στην δημιουργία των γυναικείων συνεταιρισμών γενικά και της Λέσβου ειδικότερα. Πόσο ουσιαστικά συνέβαλε στην χρηματοδότηση τους. Ας πάνε να ρωτήσουν έναν – ένα τους συνεταιρισμούς που υπάρχουν στο νησί. Και μην μας πούνε για τα νοίκια που πληρώνονται αρχικά από την διεύθυνση γεωργίας. Για χρόνια οι γυναίκες που ήθελαν να ιδρύσουν συνεταιρισμούς έκαναν χρήση του προγράμματος του ΟΑΕΔ που αφορά τους ανέργους;
Να μας πούνε για παράδειγμα τι συγκεκριμένα μέτρα προβλέπονται στο νέο επιχειρησιακό του ΥΠΑΑΤ για την υποστήριξη των γυναικείων συνεταιρισμών.

Πριν από περίπου δύο μήνες στην έκθεση για τα προϊόντα των γυναικείων συνεταιρισμών στο Ζάππειο, ο κ. Κοντός ανέφερε ότι «Στο πρόγραμμα εμπεριέχονται δράσεις, που στοχεύουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής στις αγροτικές περιοχές και δίνονται ειδικά κίνητρα, για την ενίσχυση της εισόδου των γυναικών στην αγορά εργασίας του αγροτικού τομέα, μέσα από νέες πρωτοβουλίες, που περιλαμβάνουν τους τομείς του τουρισμού και της οικοτεχνίας.» Αυτό είναι σωστό. Θα περίμενε λοιπόν κανείς ότι θα υπήρχαν αναφορές για τους γυναικείους συνεταιρισμούς. Ψάχτε να βρείτε στις εκατοντάδες σελίδες του κάτι σχετικό. Δεν θα βρείτε ούτε μια.

Ας μας δείξουν έναν γυναικείο συνεταιρισμό εδώ στη Λέσβο, που χρηματοδοτήθηκε για την ανάπτυξη του από κάποιο πρόγραμμα του ΥΠΑΑΤ. Ούτε στο 3ο ΚΠΣ, ούτε στο ΕΣΠΑ υπάρχουν συγκεκριμένα μέτρα και δράσεις που αφορούν τους γυναικείους συνεταιρισμούς. Βεβαίως υπάρχουν κάποια μέτρα και δράσεις που αφορούν τις γυναίκες (μαζί με τους νέους) αλλά ούτε ένα μέτρο, μια ειδική αναφορά έστω για κάποιες συντονισμένες προσπάθειες για την δημιουργία, ανάπτυξη και υποστήριξη γυναικείων συνεταιρισμών.

Στην Ελλάδα έχουμε 140 περίπου γυναικείους συνεταιρισμούς. Από αυτούς το 10% βρίσκονται εδώ στη Λέσβο. Είναι ένα φαινόμενο που δύσκολα το συναντάς σε άλλες χώρες. Αυτοί οι συνεταιρισμοί δημιουργήθηκαν κυρίως από το μεράκι των γυναικών χωρίς καμιά ουσιαστική υποστήριξη από την πολιτεία. Με την συμμετοχή τους στους συνεταιρισμούς οι αγρότισσες προτείνουν ένα συγκεκριμένο τρόπο με τον οποίο μπορούν να συμβάλλουν τόσο στην αύξηση του οικογενειακού εισοδήματος, όσο και στην ανάπτυξη των χωριών τους.

o Εμείς πιστεύουμε ότι είναι καιρός για μια συντονισμένη υποστήριξη από την πολιτεία.
o Θεωρούμε ότι στα πλαίσια του «Μπαλτατζή» θα πρέπει να υπάρξει ένα ξεχωριστό και στον άξονα «βελτίωση της ποιότητας ζωής στην ύπαιθρο» θα πρέπει να προβλεφθεί ένα ξεχωριστό μέτρο το οποίο θα αποσκοπεί στην ολοκληρωμένη υποστήριξη των γυναικείων συνεταιρισμών και θα υποστηρίζει δράσεις που θα αφορούν τόσο την ίδρυση, όσο και τη λειτουργία και την προώθηση των προϊόντων των γυναικείων συνεταιρισμών.
o Θεωρούμε ότι πρέπει να υπάρχει ένα ξεχωριστό νομικό πλαίσιο λειτουργίας τους που θα είναι φιλικό στις ιδιαιτερότητες των γυναικείων συνεταιρισμών
o Θεωρούμε ότι πρέπει να υπάρχει διαφορετική φορολογική αντιμετώπιση τους, που θα έχει σαν στόχο την υποστήριξη της λειτουργίας και της βιωσιμότητας τους.
o Τέλος θεωρούμε ότι σε τοπικό επίπεδο η νομαρχία Λέσβου πρέπει άμεσα να προχωρήσει στην εκπόνηση ενός ολοκληρωμένου τοπικού σχεδίου υποστήριξης των τοπικών γυναικείων συνεταιρισμών

Σχετικός χάρτης: Οι γυναικείοι συνεταιρισμοί της Λέσβου