Νεοφιλελεύθερη ιδεολογία και ασφαλιστικό

Η 12η Δεκέμβρη είναι μια πολύ καλή ευκαιρία να δείξουμε ότι είμαστε παλιομοδίτες και ότι από τις διεθνείς εξελίξεις προτιμούμε αυτές που υπερασπίζονται την αξιοπρέπεια!

Οι προτάσεις της κυβέρνησης για το ασφαλιστικό αποτελούν έναν ακόμη κρίκο της αλυσίδας που ονομάζεται νεοφιλελεύθερη οικονομική πολιτική. Μιας αλυσίδας, η οποία επιχειρεί (και, για να είμαστε ειλικρινείς, τα έχει καταφέρει σε μεγάλο βαθμό) να ανατρέψει κατακτήσεις του εργατικού και συνδικαλιστικού κινήματος που προέκυψαν κατόπιν σκληρών και μακροχρόνιων αγώνων.
Όμως, πέρα από τις ιστορικές και οικονομικές διαστάσεις του ζητήματος αυτού, θεωρώ πως αξίζει τον κόπο να στρέψουμε την προσοχή μας και στο ιδεολογικό φορτίο που φέρουν μεταρρυθμίσεις, όπως αυτή του ασφαλιστικού. Έτσι λοιπόν θα προσπαθήσω να δείξω συνοπτικά τα επιχειρήματα που χρησιμοποιεί ο νεοφιλελεύθερος λόγος καθώς επιχειρεί να εγκαλέσει τους εργαζόμενους/ες.
Εξετάζοντας το ζήτημα γενικά, δηλαδή αναλύοντας την νεοφιλελεύθερη θεωρία όπως αυτή διατυπώνεται σε έναν ορισμένο βαθμό αφαίρεσης, και όχι όταν παίρνει τη μορφή συγκεκριμένου πολιτικού προτάγματος, η βασική έννοια που προκύπτει είναι αυτή της ελευθερίας. Πιο συγκεκριμένα, η νεοφιλελεύθερη θεωρία αρθρώνεται γύρω από την ελευθερία επιλογής, σε ό,τι μας αφορά στο παρόν κείμενο: γιατί να μην έχουμε το δικαίωμα να μπορούμε να επιλέξουμε ανάμεσα στο δημόσιο και στο ιδιωτικό σύστημα υγείας ή γιατί να δεσμευόμαστε από την κοινωνική ασφάλιση που παρέχει το κράτος πρόνοιας; Οι "μοντέρνες" κοινωνίες, οι κοινωνίες του "ρίσκου", δεν δημιουργούν μόνο το αίσθημα της ανασφάλειας αλλά δίνουν τη δυνατότητα στα υποκείμενα να προεκτείνουν τις ελευθερίες τους σε πεδία που μέχρι πριν λίγο καιρό ήταν στοιχειωμένα από το μονοπώλιο της κρατικής παρέμβασης. Υπό το πρίσμα αυτό, η εργασιακή επισφάλεια προβάλλεται ως δυνατότητα ελεύθερης και απρόσκοπτης ανάπτυξης της προσωπικότητας διαμέσου του περάσματος από πολλές θέσεις εργασίας. Παρομοίως, η υποχώρηση του κράτους πρόνοιας από την υποχρέωση καταβολής αξιοπρεπούς περίθαλψης και συνταξιοδότησης εντός των ορίων του προσδόκιμου ζωής και όχι λίγο πριν τον τάφο, εμφανίζεται ως έξοδος από τη δέσμευση της αποκλειστικότητας της δημόσιας ασφάλισης και ως ευκαιρία για μια καλύτερη ζωή "εδώ και τώρα", παρά για μια εξασφάλιση μακράς διάρκειας. Στο πλαίσιο αυτό, η αγωνία των ανθρώπων για σταθερότητα και σιγουριά μετονομάζεται σε συντηρητισμό και παρελθοντολαγνία, ενώ το φάσμα των νεοφιλελεύθερων επιλογών ως δυνατότητα ανάπτυξης της προσωπικότητας και όχι ως κυριαρχία των δυνάμεων της αγοράς.
Τι σημαίνουν όλα αυτά; Ότι το υποκείμενο, εκτός από δημιουργός της ιστορίας, είναι και δημιουργός, ως πλήρως αυτόνομη μονάδα, του πλούτου, συνεπώς είναι ελεύθερο να ανταγωνίζεται τα υπόλοιπα υποκείμενα. Αν τα καταφέρει, έχει καλώς. Αν όμως όχι, τότε τι γίνεται; Τότε η ευθύνη είναι πλήρως και αποκλειστικά δική του. Έτσι λοιπόν οι στοιχειώδεις προϋποθέσεις για μια αξιοπρεπή διαβίωση μετατρέπονται σε προσωπικές υποθέσεις. Κριτήριο υπεράνω όλων, οι ατομικές ικανότητες. Η έννοια της αλληλεγγύης μάς είναι πλέον άχρηστη, ενώ τα αποθεματικά των ταμείων δεν είναι τίποτε άλλο πέρα από χρήμα το οποίο πρέπει να γίνει χρηματιστικό κεφάλαιο.
Εργαζόμενοι και εργοδότες είναι ελεύθεροι και ίσοι: οπότε, για ποιο λόγο ο εργοδότης είναι υποχρεωμένος να καταβάλει σύνταξη; Δούλεψε κι άλλο, πλήρωσε και το συζητάμε. Ο εργοδότης, ως έξυπνος, δραστήριος και καταφερτζής κατάφερε ύστερα από σκληρή προσπάθεια και ανταγωνισμό να δημιουργήσει κεφάλαια και έτσι, εφόσον οι κύκλοι εργασιών αυξήθηκαν, είναι αναγκαία η προσφορά θέσεων εργασίας σε ανόητους, τεμπέληδες και χαραμοφάηδες εργάτες. Ποιος ασχολείται τώρα με την παραγωγή υπεραξίας ή με τον κοινωνικό χαρακτήρα της παραγωγικής διαδικασίας; Αυτά έχουν φιλολογικό ενδιαφέρον και μόνο...
Στην Ελλάδα, η διαδικασία των μεταρρυθμίσεων κινείται συνήθως σε δύο ιδεολογικούς άξονες: κατά πρώτον, οι μεταρρυθμίσεις είναι ζήτημα εκσυγχρονισμού και αλλαγής. Το παλιό δαιμονοποιείται, ενώ το καινούργιο ιεροποιείται. Κατά δεύτερο, οι μεταρρυθμίσεις είναι υποχρεωτικές και επιβεβλημένες λόγω του διεθνούς περιβάλλοντος. Το δεύτερο ρητορικό σχήμα είναι λίγο πιο περίπλοκο: η Ελλάδα ως τμήμα ενός μεγάλου οργανισμού, ο οποίος λειτουργεί ενιαία με βάση την αγοραία λογική περίπου μεταφυσικά, χωρίς να είναι πουθενά ορατές οι πολιτικές δυνάμεις και οι επιλογές τους. Συνεπώς, η προσαρμογή είναι αναγκαία, αλλιώς θα μείνουμε πίσω...
Η 12η Δεκέμβρη είναι μια πολύ καλή ευκαιρία να δείξουμε ότι είμαστε παλιομοδίτες και ότι από τις διεθνείς εξελίξεις προτιμούμε αυτές που υπερασπίζονται την αξιοπρέπεια!


ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΣΙΜΟΥ , από την Αυγή